Διάσωση στις 19/6/2025, πραγματοποιήθηκε - από μέλος της ΠΟΔΑΖ, Χριστίνα Νάνου,  του 1ουΣυστήματος Προσκόπων Πύργου - διάσωση μικρής νυχτερίδας που βρέθηκε στην Ζαχάρω Ηλείας από βέβαιο θάνατο, σε περιοχή με πολλές γάτες. Η μικρή νυχτερίδα είχε πέσει από την φωλιά της, ήταν αδύναμη και νωχελική  τις βραδινές ώρες. Ύστερα από επικοινωνία για οδηγίες από την AΝΙΜΑέφυγε την επόμενη μέρα για το κέντρο περίθαλψης της AΝΙΜΑ στον Ταύρο.

Για να αποκτήσετε πλήρη γνώση και αντίληψη για τηνσημασία και τον ρόλο των Νυχτερίδων στη Φύση, διαβάστε το σχετικό άρθρο στο Blog τηςΟΙΚΟ-ΓΕΝΙΑΣ:

https://oiko-genia.blogspot.com/p/37-batman.html

Το κείμενο παρουσιάζει τις νυχτερίδες, συνδέοντάς τες αρχικά με τον φανταστικό ήρωα Batman και δίνοντας επιστημονικές πληροφορίες για το μοναδικό αυτό ιπτάμενο θηλαστικό. Στην Ελλάδα συναντώνται 34 είδη, που αποτελούν το 1/3 των χερσαίων θηλαστικών, με σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση εντόμων μέσω ηχοεντοπισμού. Οι νυχτερίδες ζουν σε σπήλαια, ορυχεία, δέντρα ή ανθρώπινες κατασκευές και κυνηγούν κυρίως τη νύχτα. Παρά τη χρησιμότητά τους, συχνά παρεξηγούνται λόγω μύθων που τις παρουσιάζουν επικίνδυνες ή άχρηστες. Το κείμενο διαλύει πέντε διαδεδομένους μύθους, εξηγώντας ότι οι νυχτερίδες δεν επιτίθενται σε ανθρώπους, δεν είναι φορείς ασθενειών, δεν προκαλούν ζημιές, ωφελούν το περιβάλλον και βρίσκονται υπό απειλή λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων.

Οι κυριότερες απειλές περιλαμβάνουν τη χρήση εντομοκτόνων, την καταστροφή υγροτόπων, την απερίσκεπτη τουριστική εκμετάλλευση σπηλαίων και το σφράγισμα ορυχείων. Λόγω χαμηλών ρυθμών αναπαραγωγής, η μείωση των πληθυσμών τους είναι δύσκολο να αναστραφεί. Όλα τα ελληνικά είδη προστατεύονται αυστηρά από την εθνική και διεθνή νομοθεσία.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον ηχοεντοπισμό, την ικανότητα των νυχτερίδων να εκπέμπουν υπερηχητικούς ήχους που ανακλώνται στα αντικείμενα, επιτρέποντάς τους να “βλέπουν” στο σκοτάδι με εξαιρετική ακρίβεια. Κάποια είδη έχουν προσαρμοστεί να ζουν κοντά σε ανθρώπινες κατασκευές, ενώ άλλα, πιο ευαίσθητα, προτιμούν απομονωμένα μέρη.

Παρουσιάζεται το έργο LIFE GRECABAT, που αποσκοπεί στη διατήρηση και διαχείριση σπηλαίων και νυχτερίδων στην Ελλάδα. Δίνονται επίσης πρακτικές οδηγίες για την περίθαλψη τραυματισμένων ή αδύναμων νυχτερίδων και πληροφορίες για την κατασκευή τεχνητών φωλιών, ώστε να αντισταθμιστεί η απώλεια φυσικών χώρων κουρνιάσματος. Το κείμενο καταλήγει προωθώντας τη συνύπαρξη ανθρώπου και νυχτερίδων, αναδεικνύοντας τη σημασία τους για την ισορροπία των οικοσυστημάτων.

ΟΔΗΓΙΕΣΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ

6 Βήματα όταν βρεις μικρή νυχτερίδα πεσμένη από τη φωλιά

1️⃣ Ασφάλεια δική σου πρώτα

• Μην την αγγίξεις ποτέ με γυμνά χέρια. Ακόμα κι αν είναι μικρή, οι νυχτερίδες μπορούν να μεταδώσουν λύσσα και άλλα παθογόνα.
• Χρησιμοποίησε παχιά γάντια (δερμάτινα ή κηπουρικής) ή ένα πανί/πετσέτα.

2️⃣ Παρατήρηση πριν την παρέμβαση

• Μήπως είναι η μητέρα κοντά; Μερικές φορές οι μικρές νυχτερίδες πέφτουν αλλά η μητέρα τις ξαναπαίρνει.
  Αν η περιοχή είναι ήσυχη, περίμενε 10–15 λεπτά για να δεις αν θα επιστρέψει.
• Ώρα και θερμοκρασία: Αν είναι μέρα και η νυχτερίδα φαίνεται αδύναμη/κρύα, κινδυνεύει γρήγορα.

3️⃣ Προσωρινή διάσωση

• Αν είναι μωρό (χωρίς τρίχωμα ή με ελάχιστο):
• Χρειάζεται ζεστασιά αμέσως, γιατί δεν μπορεί να ρυθμίσει θερμοκρασία.
• Βάλε την μέσα σε μικρό κουτί από χαρτόνι με καπάκι και μικρές τρύπες αερισμού.
• Στρώσε μαλακό πανί (χωρίς κλωστές που μπορεί να μπλεχτεί).
• Πρόσθεσε θερμαντική πηγή απ’ έξω (π.χ. μπουκάλι με ζεστό νερό τυλιγμένο σε πετσέτα, ή θερμοφόρα χαμηλής έντασης) από τη μία πλευρά του κουτιού — έτσι μπορεί να απομακρυνθεί αν ζεσταθεί πολύ.

4️⃣ Μην ταΐζεις και μην ποτίζεις

• Το λάθος που κάνουν πολλοί είναι να προσπαθούν να της δώσουν νερό ή γάλα.
• Μπορεί να πνιγεί πολύ εύκολα.
• Οι νυχτερίδες έχουν ειδική διατροφή και χρειάζονται εμπειρία για να ταϊστούν σωστά.

5️⃣ Άμεση επικοινωνία με ειδικούς

• Κάλεσε εγκεκριμένο κέντρο περίθαλψης άγριας ζωής.
  Στην Ελλάδα μπορείς να επικοινωνήσεις με:
• ΑΝΙΜΑ (210 9510075) – Αθήνα
• Δράση για την Άγρια Ζωή (Θεσσαλονίκη: 6979914855)
• Τοπικό Δασαρχείο
• Δώσε πληροφορίες: περιοχή, κατάσταση νυχτερίδας, αν είναι γυμνή/τριχωτή, ώρα που βρέθηκε.

6️⃣ Ειδική περίπτωση — πιθαν ήεπιστροφή στη φωλιά

Αν ξέρεις πού είναι η φωλιά και η μητέρα πετάει ακόμα κοντά, μπορεί να δοκιμαστεί τοποθέτηση του μικρού σε ασφαλές σημείο κοντά στην είσοδο (π.χ. σε μικρό ύφασμα ή χαρτονάκι δεμένο σε δέντρο) λίγο πριν το σούρουπο, ώστε να το βρει η μητέρα. Αυτό πρέπει να γίνει μόνο αν δεν υπάρχει κίνδυνος για το μικρό και υπάρχει βεβαιότητα παρουσίας της μητέρας.

Μικρή υπενθύμιση: Η διάσωση νυχτερίδας δεν είναι μόνο θέμα τρυφερότητας· απαιτεί προσοχή, εξειδίκευση και συνεργασία με τους σωστούς ανθρώπους. Αν μείνεις στο στάδιο "ζεσταίνω και παραδίδω στους ειδικούς", έχεις ήδη σώσει μια ζωή.

Κιτ Πρώτων Βοηθειών για Νυχτερίδες

 1. Κουτί μεταφοράς

• Μικρό κουτί από χαρτόνι με καπάκι.
• Τρύπες αερισμού (μικρές, για να μη χωράει να περάσει).
• Προαιρετικά, 2 μεγέθη κουτιών (ένα για μικρές, ένα για ενήλικες).

 2. Προστασία χεριών

• Δερμάτινα γάντια ή παχιά γάντια κηπουρικής.
• Εναλλακτικά, χοντρή πετσέτα αν δεν έχεις γάντια.

 3. Υλικά άνεσης& ασφάλειας

• Μαλακό βαμβακερό ύφασμα ή φλις (χωρίς κλωστές/θηλιές).
• Μικρό πανί-φωλιά (π.χ. ρολό υφάσματος) για να κουλουριαστεί.

 4. Θερμαντικά μέσα

• Μικρή θερμοφόρα ή
• Μπουκάλι νερού 0,5–1 λίτρου που γεμίζεις με ζεστό νερό και τυλίγεις σε πανί.
• Να τοποθετείται εκτός άμεσης επαφής με το ζώο, μόνο από τη μία πλευρά του κουτιού.