Η Άνοιξη (και κυρίως την περίοδο από τις αρχές Μαρτίου έως τα τέλη Ιουνίου), συχνά όμως και ως τα τέλη του καλοκαιριού, είναι η εποχή που τα πουλιά μεγαλώνουν τους νεοσσούς τους. Για πολλά είδη η περίοδος αναπαραγωγής παρατείνεται και σχετίζεται πάντοτε με την φωτοπερίοδο (διάρκεια φωτός και σκοταδιού σε μία ημέρα), τη ζέστη του περιβάλλοντος και με το πόσους αναπαραγωγικούς κύκλους έχουν σε μία αναπαραγωγική περίοδο ( για παράδειγμα πολλά χελιδόνια και σταχτάρες αναπαράγονται δύο φορές κατά την περίοδο από τα μέσα με τέλη Μαρτίου έως τα τέλη Ιουνίου-Ιουλίου). 

Το διάστημα αυτό ενδέχεται να έρθετε σε επαφή με νεοσσούς κατά τη βόλτα σε ένα πάρκο ή σε οποιοδήποτε φυσικό μικροπεριβάλλον ή οικοσύστημα.  Ειδικά για κάποια είδη όπως τα σπουργίτια, τα κοτσύφια ή τα χελιδόνια (όπως και τα περιστέρια και τις δεκαοχτούρες) μπορείτε άνετα να τα συναντήσετε και σε αυστηρά αστικές περιοχές αφού έχουν προσαρμοστεί στη ζωή των πόλεων.

Όταν έρχεστε σε επαφή με νεοσσούς θα πρέπει να προσέχετε δύο βασικά σημεία που θα καθορίσουν αν πρέπει να επέμβετε ή όχι:
Α. Αν φαίνεται υγιής και ζωηρός με καθαρό φτέρωμα (δεν έχει βρωμιές σε εμφανήσημεία κολλημένες επάνω του) και αν έχει καλυφθεί με φτέρωμα που θυμίζει αυτό του ενήλικα.(Fledgling:ξεπεταρούδι)

Β. Αν φαίνεται νωχελικός (δείχνει να έχει δυσκολία στην κίνηση, μοιάζει υποτονικός κ.λπ.) όχι ιδιαίτερα δραστήριος, βρώμικος και δεν έχει καλυφθεί πλήρως με φτέρωμα. (Hatchling ή Nestling)

Επιπλέον αν πλησιάσετε σε κοντινή απόσταση ένα ξεπεταρούδι (νεαρό πουλάκι που μόλις άφησε τη φωλιά του), το πιθανότερο είναι να μείνει ακίνητο πιστεύοντας ότι έτσι κρύβεται (μηχανισμός άμυνας). Αυτό δεν θα πρέπει να σας δώσει την εντύπωση ότι δεν μπορεί να κινηθεί. Θα πρέπει εφόσον αντιληφθείτε την παρουσία ενός νεοσσού να παραμείνετε σε μακρινή απόσταση ώστε να δείτε αν πεταρίζει (αν κάνει μικρά ζωηρά πηδηματάκια κουνώντας παράλληλα τα φτερά του) και αν φωνάζει/καλεί τους γονείς του.

Αν μέσα σε διάστημα 2 ωρών και όχι μεγαλύτερο, οι γονείς δεν εμφανιστούν τότε υπάρχει πρόβλημα. Βασικές προϋποθέσεις για να προσεγγίσουν οι γονείς είναι:
1) να είστε σε μακρινή απόσταση ώστε να μην αισθάνονται ότι απειλούνται οι ίδιοι ή το μικρό τους,
2) το μικρό να καλεί (φωνάζει) τους γονείς του ή να ανταποκρίνεται στα καλέσματά τους,
3) να μην υπάρχουν άλλου είδους απειλές σε κοντινή απόσταση από το μικρό (όπως εξηγούνται παρακάτω).

Σε περίπτωση που το βρείτε σε πολυσύχναστο δρόμο, με αυτοκίνητα, ανθρώπους ή γάτες και σκύλους οδηγείστε το σε κοντινό σημείο με θάμνους όπου να μπορεί να κρυφτεί σε περίπτωση απειλής και βάλτε το εκεί. Θα πρέπει να είναι σε κοντινή απόσταση από το σημείο που το βρήκατε, ώστε να το ακούσουν (και να το βρουν) οι γονείς του.

Μείνετε σε απόσταση και παρατηρείστε. Αν προσεγγίσουν οι γονείς και ο νεοσσός ανταποκρίνεται σε αυτούς τότε δεν υπάρχει λόγος να επέμβετε περαιτέρω. Αφήστε τη φύση να ‘’κάνει τη δουλειά της’’. Φυσικά, για τις παραπάνω ενέργειες βασική προϋπόθεση είναι να έχετε διαθέσιμο χρόνο.

Επίσης υπάρχουν πολλά πράγματα τα οποία ο περισσότερος κόσμος δεν γνωρίζει, παρά το γεγονός ότι είναι ευαισθητοποιημένος και προσπαθεί αν και όποτε μπορεί να βοηθήσει κάποιο τραυματισμένο ή αδύναμο πουλί, που κατά την άποψή μας δεν είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει εκ των προτέρων.

Στη συνέχεια θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε κάποια σημαντικά χαρακτηριστικά και κάποιες εξαιρέσεις για τα νυκτόβια και τις Σταχτάρες.

Τα ακόλουθα ισχύουν σε γενικές γραμμές για όλους τους νεοσσούς. Αν δεν είστε απόλυτα σίγουροι για το τι ακριβώς αντιμετωπίζετε, πριν επέμβετε καλέστε (στείλτε φωτογραφία ή video με το κινητό) την ΑΝΙΜΑ 697 266 4675 (για Αθήνα) ή την ΔΡΑΣΗ 697 991 4852 (για Θεσσαλονίκη)

Αν γνωρίζετε πού είναι η φωλιά του νεοσσού και δεν συντρέχουν οι λόγοι που αναλύονται παρακάτω, μπορείτε να τον ξαναβάλετε προσεκτικά πίσω σε αυτήν. Εδώ χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, γιατί πολλοί νεοσσοί που πέφτουν από την φωλιά έχουν τη τάση να το ξανακάνουν. Θα προτείναμε να το επιχειρήσετε μόνον αν η φωλιά είναι σε ασφαλές σημείο και με βλάστηση στο έδαφος. Δεν υπάρχει φόβος αν τον πιάσετε με γυμνά χέρια (τα οποία θα πρέπει να είναι καθαρά), γιατί δεν ισχύει το ότι θα πάρει ο νεοσσός τη μυρωδιά σας και θα εγκαταλειφθεί από τους γονείς του. Ο νεοσσός θα εγκαταλειφθεί μόνον σε περίπτωση που οι γονείς θεωρήσουν ότι απειλείται είτε η δική τους ασφάλεια είτε του μικρού και συνήθως από ανθρώπους ή στην περίπτωση που ο νεοσσός αντιμετωπίζει κάποιο οργανικό πρόβλημα. Μιας και πολύ συχνά δεν διστάζουν να επιτεθούν ή να προσπαθήσουν να εκφοβίσουν αρπακτικά όπως άλλα πουλιά ή θηλαστικά (συνήθως γάτες).

Αν δεν συντρέχουν αυτές οι προϋποθέσεις ασφάλειας, μαζέψτε το και τοποθετήστε το σε ένα μικρό κουτάκι που να κλείνει καλά. Και καλέστε μια οργάνωση περίθαλψης.

Οι νεοσσοί πολλές φορές είναι δύσκολο να ανατραφούν από εμάς, χρειάζονται πολλή φροντίδα, εξειδικευμένες γνώσεις στη διατροφή τους και πολύ-πολύ διαθέσιμο χρόνο. Όταν είναι στην ηλικία της ανεξαρτητοποίησης ειδικά τα μικροπούλια στρεσάρονται υπερβολικά και μπορεί να πεθάνουν χωρίς εμφανή λόγο.

Για αυτό θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί και να κρίνετε υπεύθυνα αν θα πρέπει να επέμβετε ή όχι.

Στη δεύτερη περίπτωση που θα διαπιστώσετε ότι το πουλάκι δεν είναι σε καλή κατάσταση (ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά): κρατάει συνεχώς κλειστά τα μάτια του, το φτέρωμά του φαίνεται θαμπό και βρώμικο, παραπατάει ή δεν είναι καλυμμένο με φτέρωμα τότε θα πρέπει οπωσδήποτε να το βοηθήσετε. 

Θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να παρατηρήσετε τα εξής:
1. Όταν το βάλετε στο χέρι σας αν η πρώτη αίσθηση που σας δίνει (της επαφής του κάτω μέρους του σώματός του με το χέρι σας) είναι κρύα, τότε πιθανότατα έχει υποθερμία. Η φυσιολογική θερμοκρασία σώματος ενός ανθρώπου κυμαίνεται μεταξύ36,6-36,8 οC (βαθμών Κελσίου) ενώ των πουλιών είναι περίπου 40,5 οC (κυμαίνεται από 38,3ο-41,7 οC), άρα η διαφορά αυτή των 3-4 οC γίνεται εύκολα αντιληπτή με την επαφή.

2. Αν ανασηκώσετε απαλά το δέρμα στο πάνω μέρος του λαιμού του και αυτό σταθεί δεν επανέλθει αμέσως (δεν έχει ελαστικότητα), τότε πιθανότατα είναι αφυδατωμένο.

3. Αν φαίνεται να έχει κάποια πληγή ή τραυματισμό στο κεφάλι, τα μάτια, το σώμα, τις φτερούγες ή τα πόδια. Αν δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια του, αν φαίνεται να μην μπορεί να κρατήσει σταθερό και όρθιο το κεφάλι του (κάνει νευρικές κινήσεις ή κύκλους με το κεφάλι), αν δείχνει να κρεμάει κάποια από τις δύο φτερούγες (να την κρατάει πιο χαμηλά σε σχέση με τη θέση της άλλης).

4. Αν έχει εξω παράσιτα (συνήθως μικρές μαύρες ψείρες). Τα εξωπαράσιτα των πουλιών είναι συνήθως εξειδικευμένα, δηλαδή προτιμούν το συγκεκριμένο είδος και όχι άλλα. Αυτό σημαίνει ότι σε καμία περίπτωση δεν κινδυνεύετε εσείς από αυτά, ακόμη κι αν ανέβουν επάνω σας.

5. Αν σας φαίνεται πολύ μικρό σε ηλικία έχει μεγάλες περιοχές στο κεφάλι ή το σώμα γυμνές ή καλυμμένες με πολύ κοντά φτερά που μοιάζουν να βρίσκονται τυλιγμένα σε μία λευκή ταινία (κεράτινη θήκη) και φαίνεται το δέρμα χωρίς να ανασηκώσετε το φτέρωμα. 6. Αν το φτέρωμα που το καλύπτει είναι πολύ απαλό σε υφή και κίτρινο ή υπόλευκο σε χρώμα.

7. Αν οι σχισμές στο ράμφος του είναι καλυμμένες πλήρως ή στο μεγαλύτερο μέρος τους με ένα κίτρινο περίγραμμα σαν κίτρινα χείλη (αυτό σημαίνει ότι έχει ηλικία μερικών ημερών). Στην ηλικία της ανεξαρτητοποίησης, το χαρακτηριστικό αυτό είναι εμφανές μόνο στο πίσω μέρος του ράμφους, κοντά στο πρόσωπο.  Επίσης θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι νεοσσοί σε ηλικία ανεξαρτητοποίησης έχουν περιοχές στο σώμα τους που δεν καλύπτονται με φτέρωμα (απτέρια), αυτές εντοπίζονται κυρίως στην κοιλιά, τον λαιμό και τις ‘’μασχάλες’’ και δεν γίνονται εύκολα αντιληπτές, παρά μόνον αν παραμερίσετε το φτέρωμα από τις τριγύρω περιοχές.

8. Αν γνωρίζετε εκ των πραγμάτων ότι η φωλιά του καταστράφηκε από δυνατό άνεμο ή άλλη αιτία ή δέχτηκε επίθεση από κάποιο αρπακτικό ζώο ή πτηνό.

9. Αν γνωρίζετε ότι δέχθηκε επίθεση το ίδιο από κάποιο ζώο ή αν το βρείτε σε στόμα ζώου (συνήθως γάτας ή σκύλου).

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις θα πρέπει (αν μπορείτε) να το βοηθήσετε.

Βρείτε ένα κουτάκι ανάλογο με το μέγεθος του πουλιού και βάλτε ότι υλικό μπορείτε να βρείτε (μαλακή πετσέτα, εφημερίδες, χαρτί κουζίνας)που να είναι απορροφητικό για τα περιττώματά του (κοτσιλιές) αλλά και να το κρατήσει ζεστό. Τοποθετείστε σε μικρά κομμάτια (τόσο όσο χρειάζεται για να μην μπορεί να τα καταπιεί αν ανοίξει το στόμα του) και σχηματίστε μια φωλίτσα με τοκάτω μέρος στενό (όπως περίπου η φωλιά των πουλιών) για να κρατούνται κλειστά και κοντά το ένα στο άλλο τα ποδαράκια του.

Τοποθετείστε μία θερμοφόρα κάτω από το κουτί σε περίπτωση που έχει υποθερμία για να κρατήσει ζεστό το πουλάκι, προσέξτε όμως να μην πάθει υπερθέρμανση και πεθάνει. Πρέπει το εσωτερικό του κουτιού να έχει θερμοκρασία 29,4-32,2 οC όχι μεγαλύτερη.

Φτιάξτε ένα διάλυμα σε νερό με μία κουταλιά του γλυκού ζάχαρη και μία πρέζα αλάτι σε ένα ποτήρι του νερού. Αυτό το μείγμα δίνει περίπου τη σωστή αναλογία συστατικών, δεν σημαίνει ότι το πουλάκι θα πάρει όλη αυτή την ποσότητα. Ανακατέψτε το καλά μέχρι να διαλυθεί τελείως η ζάχαρη και το αλάτι. Το νερό θα πρέπει να είναι σε θερμοκρασία δωματίου ή χλιαρό. Όχι ζεστό ή παγωμένο. Βάλτε το δάχτυλό σας μέσα στο διάλυμα και στάξτε μια σταγόνα στη σχισμή από το ράμφος του πουλιού. Ποτέ μην ρίξετε νερό απευθείας μέσα στο στόμα αν δεν έχετε ανάλογη εμπειρία, ειδικά αν το πουλάκι δεν είναι σε καλή κατάσταση, γιατί μπορεί να πάει στην τραχεία (αναπνευστική οδό) που βρίσκεται στο πίσω μέρος της γλώσσας και να προκαλέσει πνευμονικό οίδημα ή άμεσο πνιγμό.
Αν ανταποκρίνεται και δείτε ότι το καταπίνει, επαναλάβετε 3-4 φορές ακόμα.
Κρατείστε το πουλάκι μακριά από δικά σας κατοικίδια πτηνά, αν έχετε. Και πλύνετε καλά τα χέρια σας προτού και αφότου το χειριστείτε.

Σε περίπτωση που έχει ψείρες προμηθευτείτε μία σκόνη εξωπαρασίτων για καναρίνια και ρίξτε σε όλο το σώμα του εκτός από το κεφάλι. Αν δεν μπορείτε άμεσα να βρείτε, τότε κρατείστε το μακριά από δικά σας πουλιά και αλλάξτε ρούχα, αφότου το χειριστείτε. Αυτό θα πρέπει να γίνεται για προληπτικούς λόγους.

Το επόμενο βήμα είναι να καλέσετε ένα Κέντρο Περίθαλψης Άγριας Ζωής, για περαιτέρω οδηγίες.

Ανάλογα με το είδος χρειάζεται και η κατάλληλη διατροφή (ποσότητα και προέλευση βιταμινών, πρωτεϊνών κ.λπ.). Δεν σημαίνει πώς αν δεν γνωρίζετε ακριβώς για ποιο είδος πουλιού πρόκειται, δεν μπορείτε να το βοηθήσετε. Αρκεί όμως να είστε όσο το δυνατόν πιο ακριβείς στην περιγραφή του μεγέθους και των χαρακτηριστικών που βλέπετε σε αυτό, όταν επικοινωνήσετε με ένα Κέντρο Περίθαλψης .

Στα μωρά πουλιά δεν δίνουμε σπόρους, γιατί δεν μπορούν να τους χωνέψουν, ειδικά στα είδη που δεν τρέφονται καθόλου με σπόρους όπως χελιδόνια, σταχτάρες, νυκτόβια ή άλλα. Δεν δίνουμε γάλα ή γαλακτοκομικά προϊόντα. Τα πουλιά δεν διαθέτουν το ένζυμο που διασπά τη λακτόζη.

Επιπλέον αν είναι τραυματισμένο ή βρέθηκε σε στόμα ζώου, χρειάζεται άμεσα κατάλληλη αντιμετώπιση με το σωστό για την περίπτωση αντιβιοτικό φάρμακο. Μην βάλετε Betadine (Μπεταντίν) για κανένα λόγο στην περιοχή των ματιών ή γύρω από τα μάτια ή σε βαθιά τραύματα, θα προκαλέσει πρόβλημα στους ιστούς του πουλιού.

Προσοχή όμως!

Δεν χρειάζονται όλα τα μωρά τη βοήθειά μας! Συχνά οι γονείς είναι κάπου γύρω και το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να βάλουμε το μωρό κάπου ψηλά και να το αφήσουμε ήσυχο.  Για να είμαστε σίγουροι, στέλνουμε μια φωτογραφία σε Κέντρο Περίθαλψης και αναμένουμε οδηγίες.  Για τις περιπτώσεις που θα χρειαστεί να παρέμβουμε, οι παρακάτω πληροφορίες που μας δίνει η ΑΝΙΜΑ, είναι χρήσιμες!

Και δεν ξεχνάμε: Ο σκοπός είναι πάντα να ξαναγυρίσει το άγριο πλάσμα στο φυσικό του χώρο, να επανενταχθεί δηλαδή στην άγρια φύση. Αν κρατήσουμε το ζωάκι περισσότερο από όσο χρειάζεται, η επανένταξή του θα καταστεί αδύνατη και στις περισσότερες περιπτώσεις θα έχει κακό τέλος.

Σε κάθε περίπτωση, η επικοινωνία με την ΑΝΙΜΑ τηλ.:2109510075, είναι σημαντική.

Αν βρούμε ένα νεοσσό, πως τον ταΐζουμε;

Προσοχή:Οι οδηγίες αυτές είναι χρήσιμες μόνο μέχρι να μιλήσουμε με εκπρόσωπο Κέντρου Περίθαλψης.

Νεοσσοί αρπακτικών: Αν πρόκειται για νεοσσούς νυκτοβίων (κουκουβάγιες κλπ.), πρέπει να εξαντλείται η περίπτωση να βρεθούν οι γονείς τους. Αυτό πρέπει να γίνεται διότι συνήθως δεν πρόκειται για εγκαταλελειμμένα μωρά, αλλά απλώς για «άτακτα» που απομακρύνονται πρόωρα από τη φωλιά. Τις περισσότερες φορές οι γονείς είναι κάπου γύρω.

Αν έχουμε βρει ένα τέτοιο μωρό, επιλέγουμε ένα αρκετά ψηλό σημείο σε κτίριο ή δέντρο και το τοποθετούμε σε μια φυσική ή τεχνητή φωλιά(τρύπα στο δέντρο ή στον τοίχο ή κουτί με τρύπα ή καλάθι). Μετά παρακολουθούμε το σούρουπο αν επισκέπτονται το μωρό οι γονείς του. Τις περισσότερες φορές αυτή η μέθοδος πετυχαίνει. Φυσικά προϋποθέτει ότι θέλουμε να ασχοληθούμε.

Γενικά όλοι οι νεοσσοί αρπακτικών πρέπει να ταΐζονται μόνο με ωμό κοτόπουλο και όχι με κιμά ή άλλο κόκκινο κρέας. Μετά από μια- δυο μέρες χρειάζονται υποχρεωτικά συμπληρώματα (ασβέστιο κλπ.), αλλιώς καταρρέει ο σκελετός τους, για αυτό και απευθυνόμαστε σε ένα Κέντρο Περίθαλψης. Είναι και ο μόνος τρόπος να έχει το πουλί πιθανότητες επανένταξης.

Χελιδόνια – Σταχτάρες: Η σωστή τροφή είναι κατεψυγμένα έντομα ή σκουλήκια mealworms, που πωλούνται από εξειδικευμένα pet shop και δεν είναι πάντα εύκολο να βρεθούν σε επαρχιακές πόλεις. Tα  mealworms από μόνα τους πάντως δεν είναι επαρκή.

Τα πουλιά αυτά σχεδόν ποτέ δεν τρώνε μόνα τους. Πρέπει να βάζουμε την τροφή στο στόμα τους.

Μια τροφή συμβατή με το είδος, μέχρι να βρεθεί η ειδική ή μέχρι να σταλεί σε Κέντρο Περίθαλψης το πουλάκι, είναι η ξηρά τροφή αναπτύξεως για μωρά γατάκια με βάση το κοτόπουλο, η οποία πρέπει να βραχεί λίγη ώρα για να μαλακώσει. Εναλλακτικά, μπορούμε να τα ταΐζουμε μερικές φορές με ασπράδι βρασμένου αυγού ή κομματάκια ωμό κοτόπουλο. Οι σταχτάρες (πετροχελίδονα) είναι σχετικά εύκολες στην ανατροφή, και μπορεί ένας ιδιώτης που κατοικεί μακριά απότα Κέντρα Περίθαλψης να αντεπεξέλθει με σχετική πάντα επιτυχία στη διαδικασία, με συνεχή επικοινωνία με ειδικούς, εφόσον φυσικά το θέλει και προμηθευτεί τη σωστή τροφή. Είναι απαραίτητο να μη χαλάσουν τα φτερά τους και να μη λερώνονται, οπότε πρέπει να κρατούνται σε χαρτόκουτο με συνεχώς καθαρό υπόστρωμα (χαρτί κουζίνας, πετσέτα κλπ.). Όταν οι φτερούγες σε κλειστή στάση ξεπερνούν τουλάχιστον κατά ένα εκατοστό την ουρά, το πουλί μπορεί να απελευθερωθεί. Για την απελευθέρωση διαλέγουμε έναν ανοιχτό χώρο χωρίς καλώδια ΔΕΗ και μακριά από αυτοκινητόδρομο και δίνουμε μια μικρή ώθηση για να πετάξει το πουλάκι στον αέρα. Προσοχή: Σε περίπτωση που κατά την ανατροφή αντιληφθούμε ότι το πουλάκι σταματάει να τρώει με όρεξη και έχει κάποια σάλια στο στόμα, πρέπει να επικοινωνήσουμε επειγόντως με την ΑΝΙΜΑ.

Τα χελιδονάκια παρουσιάζουν πρόβλημα στην επανένταξη γιατί είναι πιο εξαρτημένα από τους γονείς απ’ ό,τι οι σταχτάρες. Όταν φτάσουν σε ένα ικανοποιητικό μέγεθος και διαπιστωθεί ότι πετούν, πρέπει να βρεθεί μια περιοχή με χελιδόνια του ίδιου είδους και να ελευθερωθεί το πουλάκι στη φάση που τα μωρά των φωλιών έχουν αρχίσει τα πρώτα πετάγματα και διδάσκονται από τους γονείς να κυνηγούν. Έτσι έχουν κάποιες πιθανότητες να μιμηθούν κι αυτά τα άλλα άτομα του είδους τους. Σε κάθε περίπτωση, κάνουμε κάθε προσπάθεια να τα στείλουμε σε Κέντρο Περίθαλψης.

Σπουργίτια και λοιπά σποροφάγα:  Και γι’ αυτά ισχύει ότι, για να έχουν πιθανότητες επανένταξης, πρέπει να στέλνονται σε Κέντρο Περίθαλψης. Μέχρι να μπορέσουμε να τα στείλουμε, πρέπει να ταϊστούν.

Στο εμπόριο κυκλοφορούν, στα μεγάλα pet shop, σκευάσματα σε μορφή σκόνης για ανατροφή σποροφάγων πουλιών, που με νερό γίνονται κρέμα και με αυτά μπορεί κανείς να ταΐσει το πουλάκι χρησιμοποιώντας σύριγγα. Εναλλακτική τροφή το ασπράδι βραστού σφιχτού αυγού, μπορούμε να το βάλουμε στο μπλέντερ με βρώμη, τριμμένο καρότο και λίγο μήλο και να το κάνουμε έναν πηχτό πολτό. . Όταν το μέγεθος και το σχήμα τους φτάσει να είναι παρόμοιο με των ενηλίκων, τααπελευθερώνουμε σε μέρος που μαζεύονται πολλά σπουργίτια, κατά προτίμηση μακριά από γάτες.

Κοτσυφάκια:  Μέχρι να σταλεί το κοτσυφάκι στο Κέντρο Περίθαλψης, μπορούμε να ταΐζουμε εναλλάξ με έντομα, ξηρά τροφή αναπτύξεως για γατάκια, αυγό, κομματάκια κοτόπουλο.

Δεκαοχτουράκια – Περιστεράκια:  Μεγαλώνουν μια χαρά με κρέμα για ανατροφήνεοσσών ανακατεμένη με ρυζάλευρο (χωρίς γάλα). Πρέπει να γεμίζει 3-4 φορές τη μέρα ο πρόλοβός τους με κρέμα.

Εντομοφάγα (Παπαδίτσες, Τσαλαπετεινάκια κλπ.):  Γενικώς όλα τα εντομοφάγα μωρά ταΐζονται με έντομα και εναλλακτικά με ξηρά τροφή για μωρά γατάκια και αυγό βραστό. Αυτές οι κατηγορίες νεοσσών καλό είναι να αποστέλλονται οπωσδήποτε σε Κέντρο Περίθαλψης, γιατί η επανένταξή τους είναι δύσκολη.

Καρακαξάκια – Κουρουνάκια – Κισσάκια:  Ξηρά τροφή αναπτύξεως αλλά και κονσέρβες για γατάκια-σκυλάκια, ωμό κοτόπουλο, αυγά κλπ.

Συχνότητα Ταϊσμάτων

• Όταν οι νεοσσοί έχουν κλειστά μάτια: Κάθε 20-30 λεπτά της ώρας από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου
• Όταν ανοίγουν τα μάτια και στηρίζονται στους ταρσούς: Κάθε 30-40 λεπτά από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου
• Όταν σηκώνονται όρθιοι: Κάθε 40-60 λεπτά από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου
• Όταν αρχίζουν και πηδούν γύρω από τη “φωλιά”: Κάθε 1.30-2 ώρες από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Θερμοκρασία

Πολύ σημαντικό είναι να κρατάμε σταθερή τη θερμοκρασία στη “φωλιά” των μικρών. Η ιδανική θερμοκρασία είναι 25-30 βαθμοί Κελσίου. Αυτό μπορούμε να το πετύχουμε με λάμπα πυρακτώσεως και ένα θερμόμετρο εξωτερικού χώρου, για να αποφύγουμε την υπερθέρμανση.

Φωλιά

Αποφεύγουμε τα κλουβιά, γιατί εύκολα καταστρέφονται τα φτερά. Προτιμούμε χαρτόκουτα και καλάθια με απορροφητικό υπόστρωμα. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε άμμο για γάτες, εφημερίδες, χαρτί κουζίνας και ξερά χορταράκια(βολεύουν αυτά που πωλούνται για τα κουνελάκια-pet).

Αν έχετε ακούσει ότι οι γονείς των πουλιών (κυρίως τωνμικρόπουλων που ζουν γύρω μας) θα απορρίψουν τα μικρά τους μόνο και μόνο επειδήτα άγγιξε άνθρωπος, είναιμύθος!

Συχνά πιστεύεται ότι οι γονείς θα απορρίψουν τα μικρά πουλιάαφού τα αγγίξουν οι άνθρωποι λόγω της ανθρώπινης μυρωδιάς. Το αστείο είναι ότιτα πουλιά δεν έχουν όσφρηση!

Τα μωρά πουλάκια ( νεοσσοί, κλωσόπουλα, ξεπεταρούδια) είναιπολύ ευαίσθητα και χρειάζονται τη συνεχή φροντίδα ενός γονέα. Όταν τα νεαρά πουλάκιαπέφτουν από τη φωλιά τους, χρειάζονται τη βοήθεια ενός ανθρώπου για ναεπιστρέψουν στη φωλιά τους. Οι γονείς των πουλιών δεν διαθέτουν τα κατάλληλαμέρη του σώματος για να μπορούν να μαζέψουν τους πεσμένους απογόνους τους καινα τους επιστρέψουν στη φωλιά.

Για κάθε χειρισμό θα πρέπει να φοράτε γάντια μιας χρήσης!

Αν δεν μπορείτε να φτάσετε στη φωλιά ή αν η φωλιάκαταστράφηκε για οποιονδήποτε λόγο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάτι σαν έναμικρό δοχείο μαργαρίνης (με τρύπες στον πάτο για να μην μπορεί να γεμίσει μενερό) επενδεδυμένο με χαρτοπετσέτες και να το κρεμάσετε όσο πιο κοντά μπορείτενα φτάσετε στο αρχικό σημείο της φωλιάς. Κάποιο μεταλλικό σύρμα μπορεί να είναιχρήσιμο για την ασφάλισή του.

Βεβαιωθείτε τώρα ότι η περιοχή είναι όσο το δυνατόν πιοήσυχη χωρίς την παρουσία ανθρώπων/κατοικίδιων για να μπορέσουν οι γονείς ναεπιστρέψουν και να προσαρμοστούν στην αλλαγή. θα μπορούν να εντοπίσουν τα μωράτους από τον ήχο που κάνουν τα μωρά.

Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου, ένα από ταπράγματα που συμβαίνουν συχνά είναι ότι κάποιοι άνθρωποι βλέπουν νεοσσούς καιυποθέτουν ότι είναι ορφανοί. Οι νεοσσοί είναι σχεδόν, αν όχι πλήρως, φτερωτοίκαι έχουν φύγει από τη φωλιά για να μάθουν να πετούν. Οι γονείς των πτηνώνσυνεχίζουν να φροντίζουν τους νεοσσούς και αν παρακολουθήσετε (από μηπαρεμβατική απόσταση) μπορείτε να δείτε τους γονείς να τους φέρνουν τροφή.Είναι σε θέση να εντοπίσουν τα νεογέννητα μωρά τους και πάλι μέσω του ήχου.

Επομένως, είναι σημαντικό να διακρίνετε τα πουλάκια πουχρειάζονται και εκείνα που δεν χρειάζονται τη βοήθειά σας. Εάν το πουλάκι έχεισχεδόν πλήρη φτερά και δεν είναι τραυματισμένο, είναι πιθανότατα νεαρό πουλάκι.

Εάν δείτε ένα πουλάκι με ελάχιστα ή καθόλου φτερά (νεοσσόή κλωσόπουλο) έξω από τη φωλιά, είναι πιθανό να χρειάζεται βοήθεια είτε για ναεπιστρέψει στη φωλιά είτε θα πρέπει να αντικαταστήσετε την φωλιά με μιακατασκευή.

Ένα από τα συνηθισμένα λάθη που κάνουν οι άνθρωποι είναι ναρίχνουν ποσότητα νερού με σύριγγα απευθείας στο στόμα του μικρού πουλιού. Αυτόμπορεί να προκαλέσει αναρρόφηση στο πτηνό. Το νερό μπορεί εύκολα να καταλήξειστην τραχεία και στη συνέχεια στο αναπνευστικό σύστημα του πτηνού. Τα μωράπουλιά στην πραγματικότητα δεν πίνουν νερό. Παίρνουν τα υγρά τους από την τροφήμε την οποία τρέφονται.

Λόγω της χρονικής ευαισθησίας των μωρών πουλιών, εκτιμάταιότι θα πρέπει να έρθετε άμεσα σε επαφή με έναν υπεύθυνο αποκατάστασης άγριωνζώων και, αν είναι δυνατόν, να βοηθήσετε με τη μεταφορά τους, αν χρειαστεί.

Μέχρι εδώ έχετε κάνει τα βασικά βήματα για να το βοηθήσετε. 
Το επόμενο είναι να ζητήσετε βοήθεια από ένα εξειδικευμένο Κέντρο Περίθαλψης Αγρίων Ζώων.

Τα Κέντρα Περίθαλψης στην Ελλάδα για πουλιά, ερπετά και μικρά θηλαστικά είναι τα εξής:

1.           ANIMA (Αθήνα) – 210 9510075

2.           Αλκυόνη (Πάρος, Κυκλάδες)–694.4741.616

3.           Δράση για την Άγρια Ζωή (Θεσσαλονίκη)– 697.9914.852

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Βάσει της ελληνικής νομοθεσίας(N.2637/1998 – N.Δ. 86/1969 <<Δασικός Κώδιξ>> – ΚΥΑ33318/3028/11.12.1998 – ΚΥΑ 414985/1985 κ.α.) απαγορεύεται ρητά η παρενόχληση εκ προθέσεως των ειδών της άγριας πανίδας κατά την περίοδο της αναπαραγωγής, την περίοδο κατά την οποία τα νεογνά ή οι νεοσσοί εξαρτώνται από τη μητέρα, καθώς και η συλλογή δειγμάτων (ατόμων) ενδημικών ειδών άγριων ζώων, πτηνών, νεοσσών ή αυγών από τη φύση με σκοπό το εμπόριο ή την προσωπική χρήση από ανθρώπους. Οι νόμοι αυτοί που εφαρμόζονται στη χώρα μας, μας βρίσκουν απόλυτα σύμφωνους ως προς το περιεχόμενό τους και δεν θα μπορούσε να ισχύει διαφορετικά κατά την άποψή μας, για όλους εκείνους που υποστηρίζουν τη διατήρηση και ασφαλή διαβίωση των άγριων ειδών ζώων και πτηνών στα φυσικά τους οικοσυστήματα, εξασφαλίζοντάς τους παράλληλα το δικαίωμα που έχουν στην επιτυχή περάτωση του οικολογικού τους ρόλου, ο οποίος καθίσταται ιδιαίτερα πολύπλοκος και καθοριστικός για την υγεία των φυσικών οικοσυστημάτων.
Σε περίπτωση που αντιληφθείτε παράνομη ενέργεια κάθε είδους εις βάρος ειδών της άγριας πανίδας, παρακαλείσθε να το καταγγείλετε άμεσα στα αρμόδια κατά τόπους Δασαρχεία ή Αστυνομικά Τμήματα ή την Ομοσπονδιακή Θηροφυλακή.

Η διατήρηση της άγριας ζωής είναι υπόθεση όλων μας!