ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Πρωτοποριακή Συνεργασία Προσκόπων και Εκπαίδευσης: Όταν η Περιβαλλοντική Ευαισθητοποίηση Συναντά την Ενεργό Πολιτειότητα
30/06/2025

Μια εξαιρετική πρωτοβουλία περιβαλλοντικής εκπαίδευσης υλοποιήθηκε στο Βόλο, ενώνοντας την εμπειρία των προσκόπων με τους στόχους της σύγχρονης παιδαγωγικής

Στην εποχή που η κλιματική αλλαγή και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν κεντρικά ζητήματα για τις νέες γενιές, η συνεργασία της Ένωσης Παλαιών Προσκόπων και της Προσκοπικής Ομάδας Διάσωσης Άγριας Ζωής(Π.Ο.Δ.Α.Ζ.) του 6ου Συστήματος Αεροπροσκόπων Βόλου με το 8ο Γενικό Λύκειο Βόλου αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα συνδυασμού θεωρίας και πράξης στην περιβαλλοντική εκπαίδευση.

Διεθνής Διάσταση και Ευρωπαϊκή Προοπτική

Η πρωτοβουλία αυτή αναπτύχθηκε στο πλαίσιο δύο σημαντικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Αφενός του σχολικού προγράμματος ERASMUS+, το οποίο φιλοξένησε Ισπανούς μαθητές στην Ελλάδα, δημιουργώντας ένα διεθνές περιβάλλον μάθησης και ανταλλαγής εμπειριών. Αφετέρου του προγράμματος "Δράσεις Ενίσχυσης Ενεργού Πολιτειότητας" της Β΄ Λυκείου, το οποίο στοχεύει στη διαμόρφωση υπεύθυνων πολιτών με περιβαλλοντική συνείδηση.

Η πρόσκληση από τη Διευθύντρια του 8ου Λυκείου Βόλου, κα Κελεπέση – Ακρίτα Ευγενία, και των καθηγητών-μελών της Παιδαγωγικής Ομάδας του προγράμματος Erasmus+ Accreditation, σηματοδότησε την έναρξη μιας καινοτόμου συνεργασίας που συνδέει την εμπειρία των προσκόπων με τις ανάγκες της σύγχρονης εκπαίδευσης.

Πρακτική Μάθηση στη Φύση: Το Μάθημα της Γορίτσας

Την Τρίτη 6 Μαΐου, ο λόφος της Γορίτσας μετατράπηκε σε φυσική αίθουσα διδασκαλίας όπου Έλληνες και Ισπανοί μαθητές συμμετείχαν σε έναν εμπλουτισμένο περίπατο. Τα μέλη της Ένωσης και της Π.Ο.Δ.Α.Ζ., υπό την καθοδήγηση των συνοδών καθηγητών κ. Ι. Στεργιόπουλου και κ. Μ. Τζώρζη, δεν περιορίστηκαν στη μετάδοση ιστορικών γνώσεων για τον χώρο, αλλά προσέφεραν έναν ολοκληρωμένο οδηγό επιβίωσης και περιβαλλοντικής συνείδησης.

Δεξιότητες Ζωής και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Οι μαθητές εκπαιδεύτηκαν σε βασικές δεξιότητες που συνδυάζουν την πρακτική σοφία με τη φροντίδα του περιβάλλοντος:

Οργάνωση και Εξοπλισμός: Μάθανε ποια είδη πρέπει να περιέχει ένα σακίδιο ημέρας σε περίπτωση εκδρομής στη φύση και τον σωστό τρόπο τοποθέτησής τους, μια γνώση που προάγει την υπεύθυνη εξερεύνηση της φύσης.

Προσανατολισμός χωρίς Τεχνολογία: Εκμάθηση παραδοσιακών μεθόδων προσανατολισμού για χρήση σε φυσικά μέρη όπου δεν υπάρχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, αναπτύσσοντας την αυτονομία και την κριτική σκέψη.

Πρώτες Βοήθειες: Απόκτηση γνώσεων για την αντιμετώπιση επιδερμικών τραυμάτων και τη σύνθεση φορητού φαρμακείου, δεξιότητες απαραίτητες για κάθε υπεύθυνο εξερευνητή της φύσης.

Καινοτομία στη Διάσωση Άγριας Ζωής: Τεχνολογία στην Υπηρεσία του Περιβάλλοντος

Το πιο εντυπωσιακό μέρος της εκπαίδευσης ήταν η παρουσίαση της Π.Ο.Δ.Α.Ζ. για τη διάσωση τραυματισμένων ζώων. Μέσω προσομοίωσης, οι μαθητές παρακολούθησαν πώς η σύγχρονη τεχνολογία, όπως τα Drones, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάσωση ζώων σε δύσβατες περιοχές. Αυτή η καινοτόμος προσέγγιση δείχνει πώς η τεχνολογία μπορεί να γίνει σύμμαχος στην προστασία του περιβάλλοντος.

Οι νέοι εκπαιδεύτηκαν στα εργαλεία που απαιτούνται για τη διάσωση άγριων ζώων, στα βασικά βήματα που ακολουθεί ο εθελοντής Διασώστης κατά την περισυλλογή ενός τραυματισμένου άγριου ζώου, καθώς και στο δίκτυο συλλόγων που αναλαμβάνουν την εξειδικευμένη θεραπεία των ζώων.

Συνέχεια και Εμβάθυνση: Η Παρουσίαση της 9ης Μαΐου

Την Παρασκευή 9 Μαΐου, η δράση συνεχίστηκε με την παρουσίαση των βασικών βημάτων διάσωσης άγριων ζώων αποκλειστικά για τους μαθητές της Β΄ Τάξης του 8ου Γενικού Λυκείου Βόλου, στο πλαίσιο των σχολικών δράσεων για την ενεργή πολιτειότητα. Η παρουσίαση εμπλουτίστηκε με οπτικό υλικό από πραγματικές διασώσεις που έχουν πραγματοποιήσει τα μέλη της ομάδας στο πρόσφατο παρελθόν, προσδίδοντας αυθεντικότητα και συναισθηματική βαρύτητα στο μάθημα.

Συμβολικό Δώρο με Πρακτική Αξία

Ως επιστέγασμα της συνεργασίας, τα μέλη της Ένωσης χάρισαν στο σχολείο μια χειροποίητη φωλιά. Αυτό το συμβολικό αλλά και πρακτικό δώρο στοχεύει να δώσει στους μαθητές το κίνητρο να φροντίσουν, με τη σειρά τους, τα αποδημητικά πουλιά που επισκέπτονται αυτή την περίοδο τη χώρα μας, εξασφαλίζοντάς τους τροφή. Αυτή η χειρονομία αντικατοπτρίζει τη φιλοσοφία της παιδαγωγικής προσέγγισης: η μάθηση δεν τελειώνει στην αίθουσα, αλλά συνεχίζεται με πρακτικές δράσεις φροντίδας.

Οι Πρωταγωνιστές της Πρωτοβουλίας

Πίσω από αυτή την επιτυχημένη πρωτοβουλία βρίσκονται άνθρωποι με όραμα και αφοσίωση. Η κα Λεονταρίτη Μαρία, ως αρχηγός της Ένωσης, οκος Λεονταρίτης Αλέξανδρος, και η κα Σχιζονίκα-Γιαννιά Ελένη ως μέλη, η κα Χαλαστάρα Ιουλία ως ειδική συνεργάτης, ο κος Λεονταρίτης Χ. ως Υπαρχηγός Συστήματος και η κα Παρασκευή Δάκα ως Υπαρχηγός Αγέλης, αποτελούν μια ομάδα με πλούσια εμπειρία και βαθιά αφοσίωση στους στόχους της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.

Η ευγνωμοσύνη που εκφράζουν προς τη διεύθυνση του σχολείου και τους καθηγητές του Προγράμματος, τόσο Έλληνες όσο και Ισπανούς, για την αμέριστη συνεργασία, αντικατοπτρίζει το κλίμα αμοιβαίου σεβασμού και κοινού οράματος που χαρακτήρισε αυτή την πρωτοβουλία.

Το Όραμα για το Μέλλον: Πολίτες του Αύριο

Η φιλοσοφία πίσω από αυτές τις δράσεις είναι βαθύτερη από την απλή μετάδοση γνώσεων. Στόχος είναι η δημιουργία περιβαλλοντικά συνειδητών πολιτών που θα αναλάβουν δράση στο μέλλον. Η κατάλληλη και έγκαιρη ενημέρωση θα δώσει στα παιδιά τη δυνατότητα να προωθήσουν στο μέλλον τις αναγκαίες πολιτικές που θα οδηγήσουν σε:

  • Δημιουργία και διασύνδεση πράσινων και μπλε χώρων: Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στον αστικό σχεδιασμό που συνδυάζει την οικολογική αξία με την ποιότητα ζωής των πολιτών.
  • Δημιουργία διαδρόμων άγριας ζωής: Δίκτυα προστατευόμενων χώρων που επιτρέπουν στα άγρια ζώα να μετακινούνται με ασφάλεια και να διατηρούν τη γενετική τους ποικιλομορφία.
  • Προστασία «άγριων» περιοχών εντός και εκτός αστικών ορίων: Διατήρηση φυσικών οικοσυστημάτων που αποτελούν πνεύμονες πρασίνου και καταφύγια βιοποικιλότητας.

Συμβολή στη Βιώσιμη Ανάπτυξη

Αυτές οι πολιτικές θα συμβάλλουν στη μείωση της καταστροφής των οικοτόπων και θα δημιουργήσουν υγιή οικοσυστήματα για ανθρώπους και ζώα. Η προσέγγιση αυτή είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένη με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και τις περιβαλλοντικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επίλογος: Ένα Μοντέλο προς Μίμηση

Σε αυτό το όραμα αποβλέπει κάθε ενημερωτική δράση της Ένωσης στα σχολεία. Η συνεργασία μεταξύ του 6ου Συστήματος Αεροπροσκόπων Βόλου και του8ου Γενικού Λυκείου Βόλου αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα του πώς η συνένωση της εμπειρίας, της καινοτομίας και του εκπαιδευτικού οράματος μπορεί να δημιουργήσει προγράμματα που όχι μόνο εκπαιδεύουν, αλλά και εμπνέουν τις νέες γενιές να γίνουν ενεργοί προστάτες του περιβάλλοντος.

Η πρωτοβουλία αυτή δείχνει το δρόμο για μια εκπαίδευση που ξεπερνά τα όρια της παραδοσιακής διδασκαλίας και αγκαλιάζει τη βιωματική μάθηση, τη διεθνή συνεργασία και την περιβαλλοντική δράση. Αποτελεί ένα μοντέλο που αξίζει να μιμηθούν και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα σε όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη.

Κείμενο: Ιωάννης Σκοτεινιώτης & Θεόδωρος Μπένος Πάλμερ