ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η σωστή τροφοδοσία πουλιών στις πολύ κρύες μέρες του Χειμώνα
16/01/2021

Όταν το κρύο απλώνεται στην καρδιά του Χειμώνα και το πρώτο χιόνι σκεπάζει τους θάμνους και τα δένδρα τα μικρά πουλάκια δυσκολεύονται πολύ να βρουν τροφή. Μπορούμε όμως να τα βοηθήσουμε, αρκεί να είμαστε συνεπείς μαζί τους!

Με το να διαθέτετε τη σωστή τροφή στην κατάλληλη εποχή του χρόνου, μπορείτε να βοηθήσετε τα τοπικά πουλιά να ανταπεξέλθουν στις δύσκολες στιγμές όταν η τροφή είναι λιγοστή και έτσι να προετοιμαστούν για την αναπαραγωγική περίοδο την άνοιξη.

Σε αντάλλαγμα, θα μπορέσετε να παρατηρήσετε από κοντά τα πουλιά που έρχονται στον κήπο σας για να τραφούν.



Υπάρχουν διάφορα μείγματα σπόρων για ταΐστρες, για τα πουλιά και για τάισμα στο έδαφος. Μείγματα που περιέχουν ολόκληρους ξηρούς καρπούς είναι ιδανικά μόνο για το χειμώνα, γιατί μικρά πουλιά στις φωλιές μπορούν να πνιγούν με αυτούς.
Σπόροι μικρού μεγέθους, όπως είναι το κεχρί, προσελκύουν πουλιά όπως είναι τα σπουργίτια, οι θαμνοψάλτες, σπίνοι, τσίχλες και περιστέρια. Μεγάλοι σπόροι και δημητριακά όπως είναι η βρώμη και νιφάδες καλαμποκιού είναι αρκετά δημοφιλείς για πολλά πουλιά.
Οι ηλιόσποροι είναι πολύ καλή τροφή για ολόχρονη χρήση. Το περιεχόμενο σε λιπαρά είναι μεγαλύτερο στους μαύρους παρά τους ραβδωτούς. Ο μαυρόσπορος (nyjerseed) είναι μικρότερος σε μέγεθος και μαύρος, με υψηλή περιεκτικότητα ελαίων.

Όπως μας λέει και ο κ Μαρτίνος Γκαίτλιχ (Βιολόγος-Ζωολόγος), τα ψίχουλα είναι η «κλασσική» τροφή που συνηθίζουμε να προσφέρουμε στα πουλιά. Όμως, αντίθετα με ό,τι γενικώς πιστεύεται, δεν είναι ιδιαίτερα θρεπτική τροφή. Σε κάθε περίπτωση πάντως, αν επιλέξουμε να δώσουμε στα πουλιά ξερό ψωμί είναι καλύτερα να το δίνουμε αφού το μουλιάσουμε προηγουμένως για να μαλακώσει.  

Εξαιρετική τροφή για πολλά σποροφάγα είδη πουλιών είναι οι ηλιόσποροι, ιδίως οι αποφλοιωμένοι (οι λεγόμενες «καρδιές ηλιόσπορων»).Αντίθετα, το σιτάρι και το κριθάρι δεν είναι πολύ καλή επιλογή, καθώς, εκτός από τα Περιστέρια και τις Δεκαοχτούρες, είναι λίγα τα άλλα είδη πουλιών που θα τραφούν με αυτούς τους σπόρους. Επίσης, ελάχιστα πουλιά τρώνε το καλαμπόκι, συνήθως μόνο τα περιστέρια και μερικά υδρόβια πουλιά (πάπιες, κύκνοι κ.ά.).

Από τα ξερά φρούτα, οι σταφίδες είναι η προτίμηση των Κοτσυφιών. Οι σταφίδες(σουλτανίνες ή μαύρες) μπορούν να προσφερθούν όλο το χειμώνα. Είναι όμως καλύτερα να τις αφήσουμε για μια-δυο ώρες στο νερό να μουλιάσουν πριν τις δώσουμε στα πουλιά. Τέλος, μια άλλη ιδέα, που δοκίμασα με μεγάλη επιτυχία, είναι τα κομμένα φρούτα, ιδίως τα μήλα και τα ρόδια. Τα ρόδια μπορούμε να τα ανοίξουμε χαράζοντάς τα και να τα κρεμάσουμε με σύρμα ή να στερεώσουμε σε κάποιο κλαδί, μιμούμενοι την εικόνα μιας ροδιάς με ώριμους καρπούς.

 

Τα φιστίκια είναι πλούσια σε λιπαρά και πολύ δημοφιλή στους σπίνους, φλώρους, σπουργίτια, τσοπανάκους, δρυοκολάπτες. Μην δίνετε στα πουλιά αλατισμένους ξηρούς καρπούς ή καβουρδισμένα φιστίκια, γιατί το αλάτι μπορεί να τα σκοτώσει. Καλό είναι να τα αγοράζετε από επώνυμο προμηθευτή καθώς τα φιστίκια μπορεί να περιέχουν φυσικές τοξίνες σε υψηλά επίπεδα ικανές να σκοτώσουν τα πουλιά.
Οι μπάλες λίπους αποτελούν πολύ καλή χειμερινή τροφή. Απομακρύνετε οποιαδήποτε νάιλον συσκευασία και δίχτυ για αποφυγή τραυματισμού και εγκλωβισμού των πουλιών σε αυτές.
Μπορείτε να φτιάξετε το δικό σας κέικ για τάισμα των πουλιών. Περιχύστε λιωμένο χοιρινό λίπος ή λαρδί βοδινού κρέατος πάνω από μείγμα σπόρων, ξηρών καρπών, αποξηραμένων φρούτων, βρώμης, τυριού και κέικ. Χρησιμοποιείστε περίπου ένα τρίτο λιωμένο λίπος προς δυο τρίτα μείγματος σπόρων. Ανακατέψτε καλά σε ένα μπολ και αφήστε να κρυώσει σε δοχείο όπως είναι μια άδεια καρύδα ή πλαστικό δοχείο. Μην χρησιμοποιήσετε παλιό λίπος από τηγάνισμα ή ψήσιμο, καθώς αυτό θα είναι πολύ μαλακό και μπορεί να επικαλύψει τα φτερά των πουλιών.


Κάντε ευκολότερη τη δουλειά των πουλιών για να βρουν τροφή

Αφήστε έξω μαλακά ή χτυπημένα μήλα και αχλάδια, ή αφήστε τα φρούτα που έπεσαν από τα δέντρα για να τραφούν οι τσίχλες και τα κοτσύφια.
Αν έχετε χώρο στον κήπο σας, μπορείτε να φυτέψετε πουρνάρια, μοσφιλιές και σορβιά δέντρα αλλά και θάμνους όπως είναι το Pyracantha, το οποίο παράγουν μούρα εδώδιμα για τα πουλιά.
Αναρριχητικά φυτά όπως είναι ο κισσός παρέχουν καταφύγιο σε μικρά έντομα και αράχνες, τα οποία αποτελούν θήραμα και τροφή για μικρά πουλιά.
Οι σπόροι άγριων φυτών όπως είναι του νεράγκαθου και του τριβολιού προσελκύουν μικρούς σπίνους. Μπορείτε επίσης να καλλιεργήσετε ηλιοτρόπια ή διακοσμητικές ποικιλίες κεχριού στους ανθώνες σας και να αφήσετε σημεία με σπόρους όπου τα πουλιά θα μπορούν να τραφούν.
Διατηρώντας το γρασίδι σας κοντό και αφήνοντας γυμνά σημεία στο χώμα, αυτό θα επιτρέψει σε τσίχλες, κοτσύφια, κοκκινολαίμηδες και θαμνοψάλτες να τραφούν με γαιοσκώληκες και άλλα μικρά ζώα.
Τα πουλιά χρειάζονται νερό για να πιούν αλλά και να καθαριστούν. Αφήνοντας νερό κάπου έξω είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε ξηρό και ζεστό καιρό, αλλά και κατά τη διάρκεια του χειμώνα όπου οι φυσικές πηγές μπορεί να έχουν παγώσει. Τα δοχεία νερού πρέπει να έχουν πλευρές με κλίση και μια τραχεία επιφάνεια ώστε να πουλιά να μην γλιστράνε προς τα κάτω.


Συμβουλές για να κρατήσετε τα πουλιά του κήπου σας υγιή

  • Πάντα να αφαιρείτε μπαγιάτικη ή μουχλιασμένη τροφή το συντομότερο, καθώς παρέχουν υπόστρωμα για την ανάπτυξη μικροβίων που μπορούν να αρρωστήσουν τα πουλιά ή να τα σκοτώσουν. Αν συχνά η τροφή μπαγιατεύει και μουχλιάζει καλό είναι να αφήνετε λιγότερη τροφή έξω.
  • Τα δοχεία νερού πρέπει να ξεπλένονται καθημερινά, κυρίως τους πιο ζεστούς μήνες. Μην καθαρίζετε τις ταΐστρες μέσα στο σπίτι. Κάντε το έξω χρησιμοποιώντας ξεχωριστό σφουγγαράκι και βούρτσες. 
  • Να φοράτε γάντια όταν καθαρίζετε τις ταΐστρες και τους πάγκους ταΐσματος, ιδίως όταν χειρίζεστε άρρωστα ή νεκρά πουλιά. Πάντα να πλένετε τα χέρια σας αφού έχετε τελειώσει.
  • Να καθαρίζετε και να πλένετε τους πάγκους των πουλιών (bird tables) και τις κρεμαστές ταΐστρες συχνά (ιδανικά, χρησιμοποιώντας 5% διάλυμα απολυμαντικού)και μεταφέροντας τα σημεία τροφής σε νέο μέρος κάθε μήνα.

Θ.Μ-Π.