ΔΙΑΣΩΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Το 5ο Σύστημα Ν/Π Μήθυμνας Λέσβου διασώζει Κουκουβάγια και Γερακίνα
20/11/2021

Διπλό περιστατικό διάσωσης άγριων πτηνών είχαν το δεύτερο δεκαήμερο του Νοεμβρίου  οι διασώστες της Προσκοπικής Ομάδας Διάσωσης Άγριας Ζωής του 5ου Συστήματος Ναυτ/πων Μήθυμνας Λέσβου.

Αρχικά, την Τρίτη κάτοικος από Καλλονή βρήκε μία γερακίνα στην άκρη του δρόμου ζαλισμένη και ανήμπορη να πετάξει. Ο διασώστης που έσπευσε στο σημείο και περιμάζεψε το μεγάλο αρπακτικό, το μετέφερε στην εστία των Προσκόπων στο Μόλυβο, όπου του προσφέρθηκαν τροφή, νερό και ασφάλεια.


Το πρωί της Πέμπτης κάτοικος από το Μόλυβο βρήκε στην αυλή του σπιτιού του μία κουκουβάγια. Η οικία του βρίσκεται κάτω από το κάστρο του χωριού, όπου περιμετρικά του τοίχους του κάστρου υπάρχουν πολλές τρύπες για να φωλιάσουν οι κουκουβάγιες.


Και τα δύο πτηνά μετά από παρακολούθηση της υγείας τους αφέθηκαν ελεύθερα το πρωί του Σαββάτου 20/11/2021.



Η μικρή αυτή κουκουβάγια φέρνει στο μυαλό μας παραμύθια και μύθους αλλά και κομμάτια της ιστορίας της Ελλάδας, αφού η προστάτιδα της Αθήνας ήταν η θεά της σοφίας, Αθηνά, με την κουκουβάγια να είναι το ζώο/σύμβολό της, καθώς συμβολίζει τη γνώση και τη σοφία. Η πρώτη λέξη του επιστημονικού της ονόματος (Athene) προέρχεται ακριβώς από τη θεά Αθηνά της οποίας ήταν και το σύμβολο και ιερό ζώο, ενώ η δεύτερη λέξη (noctua) προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη νυξ=αγρυπνώ ή/και τη λατινική noc=νύχτα, προφανώς περιγράφοντας τον κυρίως νυκτόβιο τρόπο ζωής της κουκουβάγιας. Η δε λέξη «κουκουβάγια» στην ουσία είναι μια ηχομιμητική λέξη από τον ήχο «κουκουβάου» που είναι ο ήχος που μοιάζει να βγάζει το ζώο σε ορισμένες περιπτώσεις.


Η κουκουβάγια είναι μια από τις μικρόσωμες γλαύκες (την ομάδα πτηνών που περιλαμβάνει όλες τις κουκουβάγιες, μπούφους, γκιώνηδες, νυχτοπούλια, κ.λπ.) με μήκος που φτάνει τα 28 εκατοστά, βάρος μέχρι και 200γραμμάρια και άνοιγμα φτερών μέχρι και 58 εκατοστά. Αν και μικρόσωμη έχει στιβαρή κατασκευή σώματος, μεγάλο κεφάλι με κίτρινα μάτια και κοντή ουρά. Το χρώμα της ραχιαία είναι καστανό με λευκές κηλίδες, ενώ κοιλιακά είναι υπόλευκη με καστανές ρίγες πιο πυκνές στην περιοχή του στήθους. Είναι μόνιμος κάτοικος ανοικτών εκτάσεων και αγροτικών περιοχών με βράχια, φυτοφράκτες, σκόρπια δέντρα, ξερολιθιές, στάνες. Συχνά βρίσκεται σε ανθρωπογενείς βιοτόπους όπως αγροτικούς οικισμούς, κάστρα, αρχαιολογικούς χώρους. Δραστηριοποιείται το σούρουπο και τη νύχτα αλλά και εν μέρει την ημέρα όπου τη βλέπουμε να κάθεται σε στέγες, σύρματα, φράκτες να παρατηρεί την γύρω περιοχή. Φωλιάζει σε κουφάλες δέντρων,σε τρύπες κτιρίων αλλά και σε τρύπες σε πρανή του εδάφους, και τροφή του αποτελούν θηλαστικά μικρού μεγέθους, μικρά πουλιά, μικρόσωμα ερπετά και αμφίβια και ασπόνδυλα (έντομα, σκώληκες). Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι ότι όταν της τραβήξει την προσοχή κάτι και το παρατηρεί με περιέργεια ανεβοκατεβάζει τοκεφάλι της, κίνηση που θεωρείται ότι ενισχύει την ήδη εξαιρετική στερεοσκοπική της όραση.

Η κουκουβάγια προστατεύεται «χαλαρά» σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο εντασσόμενος σε λίγες συμβάσεις και καταλόγους. Ο κρυπτικός κυρίως νυκτόβιος τρόπος ζωής της -μολονότι λιγότερο από τις υπόλοιπες γλαύκες-και η γενικότερη αποδοχή και συμπάθεια του ζώου από τον κόσμο μεταφράζονται σε ελάχιστες άμεσες πιέσεις. Όμως έμμεσες πιέσεις από τις ανθρώπινες δραστηριότητες επιδρούν αρνητικά στους πληθυσμούς της κουκουβάγιας, απειλές που σχετίζονται με τη χρήση μυοκτόνων δηλητήριων, εντομοκτόνων και φυτοφαρμάκων και με τη συρρίκνωση και υποβάθμιση των βιοτόπων που φωλιάζει, αναπαράγεται και κυνηγά.


Εάν θέλετε να βοηθήσετε μια τραυματισμένη Κουκουβάγια, η ελαχιστοποίηση του άγχους πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα. 

Τα πουλιά σκοτώνονται συχνά από σοκ και όχι από τραυματισμό. Η γρήγορη δράση από την πλευρά σας είναι μια αναγκαιότητα, καθώς οποιαδήποτε καθυστέρηση αυξάνει το άγχος. Εάν το πτηνό σας επιτρέπει πραγματικά να το πλησιάσετε για να το σηκώσετε, τότε είναι πιθανό να είναι σε πολύ σοβαρή κατάσταση και μπορεί να τραυματιστεί περισσότερο από το χειρισμό του. Μην προσπαθήσετε να εξετάσετε μόνοι σας το τραυματισμένο πουλί. Αυτό προκαλεί περισσότερο άγχος σε αυτό και θα πρέπει να αφεθεί σε ένα εκπαιδευμένο άτομο ή κτηνίατρο.

Για να το πιάσετε και να το μεταφέρετε, ρίξτε απαλά μια πετσέτα ή μια ελαφριά κουβέρτα πάνω από το τραυματισμένο πουλί για να το κρατήσετε ζεστό.

Τοποθετήστε το πουλί σε ένα καλά αεριζόμενο, μπεζ χαρτόκουτο- όχι τόσο μικρό ώστε το πουλί να υποστεί περαιτέρω ζημιά, αλλά όχι τόσο μεγάλο ώστε να μπορεί να πηδάει μέσα. Το κουτί θα πρέπει κατά προτίμηση να έχει στο κάτω μέρος μια πετσέτα ή, εάν δεν υπάρχει, εφημερίδα. Μην χρησιμοποιείτε ποτέ άχυρο ή πριονίδι και μην τοποθετείτε νερό στο κουτί.

Μην προσπαθήσετε να ταΐσετε το πουλί. Μεταφέρετε το πουλί στο πλησιέστερο κέντρο διάσωσης. Πάντα να πλένετε τα χέρια σας εάν έχετε αγγίξει ένα άγριο πτηνό και να χρησιμοποιείτε πάντα γάντια και μάσκα.