ΑΓΡΙΑ ΠΑΝΙΔΑ
Παγκόσμια Ημέρα Αποδημητικών Πτηνών και Παρατήρηση Πουλιών
13/05/2023

Η Παγκόσμια Ημέρα Αποδημητικών Πουλιών (WMBD) είναι μια ετήσια εκστρατεία ευαισθητοποίησης που υπογραμμίζει την ανάγκη διατήρησης των αποδημητικών πουλιών και των ενδιαιτημάτων τους. Έχει παγκόσμια εμβέλεια και είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο που συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση του κόσμου σχετικά με τις απειλές που αντιμετωπίζουν τα μεταναστευτικά πουλιά, την οικολογική τους σημασία και την ανάγκη διεθνούς συνεργασίας για τη διατήρησή τους.

Η παρατήρηση των πουλιών (birdwaching) είναι μια διαδεδομένη δραστηριότητα που δίνει την δυνατότητα γνωριμίας με τα αποδημητικά πτηνά.  Τα οφέλη της παρατήρησης πουλιών για τα παιδιά είναι απεριόριστα. Αυτό το χόμπι εμπνέει την αγάπη για το περιβάλλον, ενθαρρύνει την ενσυναίσθηση για τα ζωντανά πλάσματα, και παρέχει εκπαιδευτικές ευκαιρίες σε κάθε επίπεδο.

Από τους υγροτόπους και τις λίμνες μέχρι τα ποτάμια, τα μεταναστευτικά πουλιά βασίζονται στα υδάτινα οικοσυστήματα για τη μετανάστευση, τη διαχείμαση & την αναπαραγωγή τους.   Ωστόσο, τα ασφαλή καταφύγιά τους απειλούνται όλο και περισσότερο λόγω της ρύπανσης, των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης& της μεγαλύτερης ανθρώπινης ζήτησης.

Το νερό είναι θεμελιώδες για τη ζωή στον πλανήτη μας. Η συντριπτική πλειονότητα των αποδημητικών πτηνών βασίζεται στα υδάτινα οικοσυστήματα κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους. Οι εσωτερικοί και παράκτιοι υγρότοποι, τα ποτάμια, οι λίμνες, τα ρέματα, οι βάλτοι και οι λίμνες είναι όλα ζωτικής σημασίας για τη σίτιση, την πόση ή τη φωλεοποίηση, αλλά και ως τόποι ξεκούρασης και ανεφοδιασμού κατά τη διάρκεια των μακρινών ταξιδιών τους.

Δυστυχώς, τα υδάτινα οικοσυστήματα απειλούνται ολοένα και περισσότερο σε όλο τον κόσμο, το ίδιο και τα αποδημητικά πουλιά που εξαρτώνται από αυτά. Η αυξανόμενη ανθρώπινη ζήτηση για νερό, καθώς και η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή, έχουν άμεσο αντίκτυπο στη διαθεσιμότητα καθαρού νερού και στην κατάσταση διατήρησης πολλών μεταναστευτικών πτηνών.

Η εκστρατεία για την Παγκόσμια Ημέρα Αποδημητικών Πουλιών του 2023 αναδεικνύει τη σημασία του νερού για τα αποδημητικά πουλιά και προσδιορίζει βασικές δράσεις για την προστασία των υδάτινων πόρων και των υδάτινων οικοσυστημάτων.

Οι δύο ημέρες αιχμής της Παγκόσμιας Ημέρας Αποδημητικών Πουλιών 2023 είναι η 13η Μαΐου και η 14η Οκτωβρίου, αντανακλώντας την κυκλική φύση της μετανάστευσης των πουλιών με διαφορετικές περιόδους μετανάστευσης στο βόρειο και στο νότιο ημισφαίριο.


Οι φωτογραφίες είναι από δραστηριότητες Birdwaching του 3ου Συστήματος Δ/Προσκόπων Βέροιας στο παρατηρητήριο της Νέας Αγαθούπολης με αφορμή την Πανευρωπαϊκή Γιορτή των Πουλιών, EUROBIRTWATCH και του 5ου Συστήματος Ναυτοπροσκόπων Μήθυμνας Λέσβου, στον υγρότοπο της Αλυκής Καλλονής σε εξόρμηση παρατήρησης πουλιών από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου – Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καλλονής.


Η παρατήρηση πουλιών για παιδιά είναι μια εξαιρετική δραστηριότητα που τους επιτρέπει να απολαύσουν το περιβάλλον και την ηρεμία του κόσμου γύρω τους. Επίσης παρατήρηση πουλιών είναι μια από τις καλύτερες δραστηριότητες στη φύση για Λυκόπουλα και Προσκόπους, αν θέλετε να τους διδάξετε να εκτιμούν την άγρια ζωή.  Μαζί με την ενθάρρυνση της ενσυναίσθησης για όλα τα ζωντανά πράγματα, η παρατήρηση πουλιών παρέχει επίσης μια πλατφόρμα για συζήτηση σχετικά με το ευρύτερο πεδίο της φύσης.  Η παρατήρηση των πουλιών στο οικοσύστημά τους (μαζί με τη θέση τους στην τροφική αλυσίδα) αποκαλύπτει πώς οι διάφορες πτυχές της φύσης συνεργάζονται μεταξύ τους.

Η παρατήρηση των μεταναστευτικών πουλιών δίνει ακόμα μια μεγαλύτερη διάσταση και ενδιαφέρον στα παιδιά. Πολλά πουλιά μεταναστεύουν από το βορρά στο νότο το φθινόπωρο -και το αντίστροφο την άνοιξη- και αυτό το φυσικό φαινόμενο αποτελεί μια θαυμάσια εκπαιδευτική ευκαιρία για τα παιδιά.  Μπορείτε να μιλήσετε για τις μεταναστεύσεις μικρών και μεγάλων αποστάσεων και να σκεφτείτε ερωτήσεις για να τις ερευνήσετε αργότερα. Τι τρώνε τα πουλιά όταν μεταναστεύουν; Πετούν κατά τη διάρκεια καταιγίδων;

Τα μεταναστευτικά μοτίβα μπορούν να παρατηρούνται κάθε εποχή, χρόνο με το χρόνο, δίνοντας στα παιδιά ένα μακροπρόθεσμο ερευνητικό έργο που αποκαλύπτει αλήθειες για το τοπικό τους περιβάλλον.

Βάλτε στα προγράμματά σας επισκέψεις σε οργανωμένους χώρους παρατήρησης πουλιών ή αποκτήστε κιάλια και έναν οδηγό πουλιών της Ελλάδας https://ornithologiki.gr/el/enhmerwsh-ekpaideush/enimerosi/yliko-enimerosis-ekdoseisγια να αρχίσετε να βάζετε τα παιδιά του τμήματός σας στον μαγικό κόσμο της εξερεύνησης της φύσης. Πληροφορίες μπορείτε να πάρετε και μέσω internet, από σχετικά site π.χ. https://greece.inaturalist.org/guides/8162 ή από εφαρμογές στο κινητό τηλέφωνο https://play.google.com/store/apps/details?id=ru.ecosystema.birds_euro&hl=el&gl=US