Categories

Blog

Η διάσωση μιας αλεπούς
14 Mar 2021

Οι αλεπούδες είναι από τα πιο κοινά Άγρια Ζώα, που συναντάμε όχι μόνο σε εξοχικές τοποθεσίες αλλά κυρίως γύρω από τις κατοικίες του ανθρώπου.  Και βέβαια, παρά το γεγονός ότι ζει κυριολεκτικά δίπλα μας, η ζωή της παραμένει μυστηριώδης, έτσι διαστρεβλωμένη όπως μας παραδίδεται από τους μύθους. Η αλεπού είναι συγγενής του λύκου, του τσακαλιού και του σκύλου, είναι σαρκοβόρο τετράποδο με πλούσιο κοκκινωπό τρίχωμα, μυτερό ρύγχος και φουντωτή ουρά. Αντίθετα όμως με τα ξαδέλφια της που ζουν σε αγέλες, η αλεπού προτιμά τη μοναξιά και μόνο όταν μεγαλώνει τα παιδιά της φτιάχνει προσωρινές κοινότητες, οι οποίες παραμένουν αθέατες ζώντας μέσα σε υπόγεια λαγούμια.

Επειδή συχνάζει σε κατοικημένες περιοχές, πολλές φορές πέφτει θύμα ατυχημάτων (αποτελεί το 28% των ζώων σε τροχαία) ή παγίδων και δίνει την δυνατότητα στους ανθρώπους να την παρατηρήσουν καλά.



Στις 7 Ιανουαρίου 2021, στην άκρη του δρόμου προς την Ανάβυσσο, ο κ Πέτρος Μπίκας εντοπίζει μια τραυματισμένη αλεπού από αυτοκίνητο.  Σε συνεννόηση με την κα Μυρέλλα Πολίδου, εκπαιδευμένο μέλος της  Προσκοπικής Ομάδας Διάσωσης Άγριας Ζωής και βαθμοφόρο του 1ου Συστήματος Ναυτοπροσκόπων Σαρωνικού, ειδοποιούν την Οργάνωση περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ.  Μεταφέρουν την αλεπού και με την βοήθεια του κτηνίατρου κ Νίκου Παυλόπουλου, την παραδίδουν στην κα Καίτη Αλευρά, εθελόντρια της ΑΝΙΜΑ.

 Η αλεπού της Αναβύσσου έχει κατάγματα σε δύο πόδια και κτύπημα στο κεφάλι.  Οι «αποκαταστάτες» της ΑΝΙΜΑ καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια να την θεραπεύσουν και σε λίγες μέρες μεταφέρεται σε αρκετά καλή κατάσταση, στον χώρο φιλοξενίας και αποθεραπείας ζώων, στον Βοτανικό Κήπο Διομήδους, στο Χαϊδάρι.  Μετά από  60 μέρες η αλεπού ήταν σε πολύ καλή κατάσταση, έτοιμη για επανένταξη στην περιοχή που βρέθηκε.

Νάναι καλά όσοι την νοιάστηκαν και την φρόντισαν!

 

Τι να κάνετε αν σας τύχει να βρείτε μια αλεπού τραυματισμένη ή άρρωστη.

Αν βρείτε μια τραυματισμένη αλεπού, χωρίς να την πλησιάσετε πάρα πολύ κοντά, παρακολουθήστε πρώτα για να δείτε σε πόσο άσχημη κατάσταση βρίσκεται.  Στη συνέχεια, αν είναι δυνατόν, μεταφέρετέ την σε έναν κοντινό κτηνίατρο ή σε μια Οργάνωση Περίθαλψης άγριας ζωής. Στην Αττική υπάρχει η οργάνωση ΑΝΙΜΑ που περιθάλπει τουλάχιστον 20 αλεπούδες κάθε χρόνο (τηλ. 6972664675).

Τα άγρια ζώα συνήθως κρύβουν πολύ καλά, ότι είναι άρρωστα. Ωστόσο, υπάρχουν προφανείς ενδείξεις ότι ένα ζώο είναι άρρωστο ή τραυματισμένο, όπως: Χωλότητα, Προφανείς πληγές ή αιμορραγία, Προβλήματα στάσης ή αδυναμία στάσης, Πρόβλημα με το κράτημα του κεφαλιού ψηλά, Δυσκολία αναπνοής, Νωθρότητα: δεν απομακρύνεται όταν πλησιάζουμε, Ελλιπής αντίδραση σε ερεθίσματα, Αδυναμία, Έλλειψη γούνας σε περιοχές του σώματος ή ψώρα, κηλίδες κοπράνων στο πίσω μέρος, Σημάδια εγκεφαλικής βλάβης όπως περπάτημα σε κύκλους, κλπ

Ένα ζώο με οποιαδήποτε από αυτές τις καταστάσεις πρέπει να προσεγγίζεται μόνο από εκπαιδευμένα άτομα. Εάν θέλετε να βοηθήσετε το ζώο, μην προσπαθήσετε να χειριστείτε το ζώο μόνοι σας. καλέστε έναν αποκαταστάτη άγριας ζωής για συμβουλές.

Να είστε πολύ προσεκτικοί όταν πλησιάζετε το ζώο, μπορεί να γρατσουνίσει και να δαγκώσει όταν φοβάται, ειδικά εάν είναι τραυματισμένη, γι’ αυτό χρησιμοποιείστε μια μεγάλη πετσέτα ή κουβέρτα για να την σκεπάσετε ολόκληρη και να την πιάστε.

Μεταφέρετε μια αλεπού μόνο εάν είστε βέβαιοι ότι μπορείτε να το κάνετε χωρίς κίνδυνο για τον εαυτό σας ή τους άλλους. Βεβαιωθείτε ότι κρατάτε επίσης το ζώο μακριά από το πρόσωπό σας και έχετε δέσει με επίδεσμο (σαν φίμωτρο) το στόμα της, για να μην μπορεί να σας δαγκώσει.

Προσέξτε σε επικίνδυνες τοποθεσίες, όπως σε πολυσύχναστο δρόμο. Παρακολουθήστε πρώτα από απόσταση για να δείτε αν το ζώο είναι ακόμα ζωντανό, ζητήστε βοήθεια εάν δεν μπορείτε να το φτάσετε με ασφάλεια.(βλέπε άρθρο μας: https://www.wildliferescuescout.gr/el/normal/9/ViewBlogArticle)




Εάν είναι ασφαλές να πιάσετε και να χειριστείτε την τραυματισμένη αλεπού, τότε, φορώντας κατάλληλα γάντια, τοποθετήστε την γρήγορα σε ένα ασφαλές, γερό χαρτόκουτο  με οπές εξαερισμού, επενδεδυμένο με πετσέτα ή εφημερίδα ή καλύτερα σε ένα κουτί μεταφοράς γάτας ή σκύλου (pet carrier),αν υπάρχει. Κατά την μεταφορά να είστε πολύ προσεκτικοί!

 Πλύνετε καλά τα χέρια σας μετά το χειρισμό ενός ζώου.

 

Τέλος, όταν εντοπίσετε ένα νεκρό ή τραυματισμένο ζώο, μπορείτε να καταγράψετε το περιστατικό στο https://www.paratiro.gr/ και να καταγράψετε το περιστατικό (ΝΕΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ) αφού κατεβάσετε την εφαρμογή στο κινητό σας. Το «ΠΑΡΑΤΗΡΩ» είναι μια πρωτοβουλία, που στόχο έχει να εγκαθιδρύσει ένα πανελλήνιο, αξιόπιστο σύστημα καταγραφής και παρακολούθησης των αιτιών θνησιμότητας της άγριας ζωής από ανθρωπογενή αίτια με την εφαρμογή της Επιστήμης των Πολιτών. Με αυτόν τον τρόπο πληροφορίες για κάθε μοναδικό περιστατικό τραυματισμού ή θανάτου άγριου ζώου σε όλη την Ελλάδα καταχωρούνται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του «ΠΑΡΑΤΗΡΩ» και ομαδοποιούνται ανάλογα με το είδος του ζώου, το αίτιο τραυματισμού ή/και θανάτου και την περιοχή στην οποία βρέθηκε (ΧΑΡΤΗΣ). Παράλληλα, η επιστημονική ομάδα του "ΠΑΡΑΤΗΡΩ" επεξεργάζεται τα δεδομένα και εξάγει σημαντικά συμπεράσματα για τις απειλές που αντιμετωπίζει η άγρια ζωή εξαιτίας ανθρώπινων δραστηριοτήτων.

Δηλητηριασμένα Φοινικόπτερα από κυνηγετικά μολύβδινα σκάγια, στους υγρότοπους της Χαλκιδικής
26 Feb 2021

 Από "παράδεισος" των φλαμίνγκο, που ανακάλυψαν την λιμνοθάλασσα του Αγίου Μάμα στη Χαλκιδική ως την πρώτη αναπαραγωγική αποικία πέρυσι, τελικά η περιοχή μετατρέπεται σε εφιάλτη τους, καθώς δεκάδες φοινικόπτερα έχουν πεθάνει στην περιοχή το τελευταίο διάστημα από δηλητηρίαση.

Πάνω από 30 περιστατικά Φοινικοπτέρων* που εντοπίζονται νεκρά ή βαριά άρρωστα στους προστατευόμενους υγροτόπους του Αγίου Μάμα Χαλκιδικής (3),της Επανομής (2) και του Αγγελοχωρίου (1) με εμφανή συμπτώματα δηλητηρίασης από μόλυβδο, εξαιτίας της κατάποσης μολύβδινων σκαγιών. Τις τελευταίες εβδομάδες έχουν καταγραφεί 30 θάνατοι Φοινικόπτερων, πολλά ακόμη εντοπίστηκαν σε άσχημη κατάσταση, ενώ εκτιμάται ότι υπάρχουν ακόμη περισσότερα νεκρά πουλιά που δεν έχουν εντοπιστεί μέσα στη βλάστηση και στους κολπίσκους των υγροτόπων.


Ο Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου, η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία και η Δράση για την Άγρια Ζωή (συνεργάτης Π.Ο.Δ.Α.Ζ.), απευθύνουν με επιστολή τους αίτημα προς τις αρμόδιες αρχές για ανάληψη άμεσης δράσης για την πάταξη της παράνομης χρήσης μολύβδινων σκαγιών για τη θήρα στους υγροτόπους. Στην Ελλάδα, η χρήση μολύβδινων σκαγιών στους υγροτόπους έχει απαγορευτεί ήδη από το 2013, ακριβώς λόγω της υψηλής τοξικότητας του μολύβδου και των σοβαρών επιπτώσεών του στην άγρια ζωή, αλλά και στην ανθρώπινη υγεία. Επιπλέον, τον περασμένο Νοέμβριο υπερψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η καθολική απαγόρευση της χρήσης μολύβδινων σκαγιών στους ευρωπαϊκούς υγροτόπους, ανοίγοντας το δρόμο για την πανευρωπαϊκή απαγόρευση της χρήσης ενός τόσο τοξικού παράγοντα για τη δημόσια υγεία, τα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα.

«Τα περισσότερα πουλιά έχουν εντοπιστεί στον Άγιο Μάμα (3)και λίγα άτομα στην Επανομή (2), το Αγγελοχώρι (1) και στη διαδρομή μεταξύ αυτών των υγροτόπων, καθώς τα πουλιά μετακινούνται μεταξύ αυτών των περιοχών για να τραφούν. Όλα τα φοινικόπτερα που φτάσανε στις εγκαταστάσεις μας για περίθαλψη είναι με συμπτώματα μολυβδίασης, ενώ τόσο οι νεκροψίες που έχουμε διεξάγει, όσο και οι ακτινογραφίες, δείχνουν ότι έχουν καταπιεί σκάγια» ,αναφέρει η Πηνελόπη Καραγιάννη, ορνιθολόγος της εθελοντικής οργάνωσης Δράση για την Άγρια Ζωή.


Συγκεκριμένα, όπως δήλωσε, ο Σταύρος Καλπάκης από την Δράση για την Άγρια Ζωή, τα προστατευόμενα αυτά και άγριας ομορφιάς πτηνά βρέθηκαν δηλητηριασμένα από μόλυβδο που περιείχαν κυνηγετικά σκάγια, τα οποία και κατάπιαν. Από τα τέλη Ιανουαρίου που παραλάβαμε τα δύο πρώτα φοινικόπτερα με συμπτώματα δηλητηρίασης, έως σήμερα έχουμε νοσηλεύσει στις εγκαταστάσεις μας συνολικά 9 πουλιά. Όλα τους είχαν καταπιεί σκάγια. Στην ακτινογραφία φαίνονται τα σκάγια στο στομάχι του πουλιού. Δεν είναι πυροβολημένο καθώς η νεκροψία έδειξε ότι τα είχε καταπιεί», σημείωσε ο Σταύρος Καλπάκης.

«Σημειώνουμε ότι στον υγρότοπο του Αγίου Μάμα (3), ο οποίος αποτελεί Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά της Ελλάδα, κατέστη πέρυσι δυνατή για πρώτη φορά στην Ελλάδα η αναπαραγωγή Φοινικόπτερων. Πρόκειται για την πρώτη επιτυχημένη προσπάθεια μετά από επανειλημμένες προσπάθειες σε διάφορους υγροτόπους που απέτυχαν κυρίως λόγω ανθρωπογενών οχλήσεων στην αποικία. Είναι πραγματικά απογοητευτικό να ματαιωθεί μια τέτοια θετική εξέλιξη, από την επιμονή μιας μερίδας συμπολιτών μας να περιφρονεί την περιβαλλοντική νομοθεσία και να δρα κατά βούληση», αναφέρει η Πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου, Αθηνά Παναγιώτου.


Επικινδυνότητα του μολύβδου

Ο μόλυβδος χρησιμοποιείται σε σκάγια και αλιευτικά εργαλεία εδώ και δεκαετίες, παρά τη γνωστή σοβαρή επίπτωση που έχει στην ανθρώπινη υγεία, τη φύση και την άγρια ζωή. Τα μολύβδινα σκάγια είναι ουσιαστικά μικρά σφαιρίδια που κατά την εκπυρσοκρότηση διασπείρονται. Εξαιτίας αυτού, μόνο ένας μικρός αριθμός σκαγιών εισέρχεται στο σώμα του θηράματος, με τα υπόλοιπα να καταλήγουν στο έδαφος ή τις υδάτινες επιφάνειες. Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA) περίπου 21.000-27.000 τόνοι μολύβδου καταλήγουν στο περιβάλλον ετησίως από αυτή τη χρήση.

Τα σκάγια αυτά, που καταλήγουν στον πυθμένα των υγροτόπων ή στην επιφάνεια του εδάφους, καταναλώνονται στη συνέχεια από υδρόβια πουλιά, όπως οι κύκνοι, οι πάπιες, οι χήνες και τα φοινικόπτερα. Αυτό συμβαίνει διότι τα μπερδεύουν με χαλίκια, τα οποία συνηθίζουν να καταναλώνουν για τη διευκόλυνση της πέψης, ή με σπόρους. Ο ECHA εκτιμά ότι πάνω από ένα εκατομμύρια πουλιά πεθαίνουν ετησίως από την πρόσληψη μολύβδου.


«Το γεγονός ότι καταγράφονται συνεχώς περιστατικά νεκρών πουλιών εξαιτίας μολυβδίασης σημαίνει ότι ακόμα και σήμερα, οκτώ ολόκληρα χρόνια από την κατάργηση της χρήσης μολύβδινων σκαγιών στους υγροτόπους, υπάρχουν ακόμα κυνηγοί που τα χρησιμοποιούν παραβιάζοντας την εθνική νομοθεσίακαι αδιαφορώντας για τις εξελίξεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο», αναφέρει η Υπεύθυνη Πολιτικής της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας, Κωνσταντίνα Ντεμίρη.

Για τους λόγους αυτούς, η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, η Δράση για την Άγρια Ζωή και ο Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου ζητούν να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι για τη θήρα στους υγροτόπους της Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά και πανελλαδικά, ώστε να επιβληθεί η τήρηση της νομιμότητας και να μην επαναληφθούν ανάλογα περιστατικά στο μέλλον.

 

*Το μεγάλο φλαμίνγκο ή κοινώς κοινό φοινικόπτερο ή φοινικόπτερος ρόδινος (Phoenicopterus roseus) είναι ένα μεγάλο είδος φλαμίνγκο που απαντά και στον ελλαδικό χώρο. Ζει στους υγρότοπους των παράκτιων χωρών της Μεσογείου, την Αφρική, την Ινδική υποήπειρο και την Μέση Ανατολή